Hoe Woke is?

Woke – Wikipedia Woke (uitspraak: ; variant van woken ; wakker geworden) is een term die verwijst naar het zich bewust zijn van en sociaal onrecht jegens minderheden in de samenleving. De term wordt verschillend gebruikt. Sinds ongeveer 2020 evolueerde de term ‘woke’ steeds meer tot een negatief geladen term, als beschuldiging van doorgeslagen en wordt het in verband gebracht met en gedwongen,

Hoe Woke is onze taal?

Hoe de betekenis van woke veranderde in 2022 ANP NOS Nieuws • maandag 26 december 2022, 16:32 Sommige politieke partijen zien het als een gevaar en minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz noemde het “een bedreiging voor de rechtsstaat”: ‘wokisme’. Het is dit jaar misschien wel een van de meest controversiële woorden geworden.

Cultuursocioloog Walter Weyns, hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen, schreef het boek Wie wat woke? De term wokisme gebruikt hij liever niet. “Het wekt de indruk dat het een afgeronde ideologie is met denkers, verantwoordelijken en spokespersons. Dat is niet het geval, woke is veel losser.” Maar wat is woke dan en waar komt het vandaan? Eerst het begin: het woord woke dook op in de jaren 30 toen het door zwarte Amerikanen werd gebruikt als slang (straattaal) om elkaar alert en ‘wakker’ te houden voor structureel racisme.

Elkaar behoeden voor blinde vlekken voor racisme werd omschreven als ‘stay woke’, Vanaf de jaren 60 kreeg het een politieke lading, toen zwarte burgerrechtenbewegingen het gingen gebruiken. “Het werd als een verzamelkreet gebruikt om mensen bewust te maken van het onrecht waar ze mee leefden”, zegt Weyns.

Sinds deze eeuw wordt het fenomeen ook in feministische kring gebruikt. “Door de snelle verspreiding via sociale media werd het voor allerlei vormen van uitsluiting, discriminatie en achterstelling en ongelijkheid gebruikt.” Volgens Monique Roelofs, hoogleraar filosofie van kunst en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, werd de term woke de afgelopen tien jaar gepopulariseerd en uitgebreid, maar veranderde langzaam ook de betekenis.

“Nu gaat het over bewustzijn van allerlei vormen van sociale onderdrukking, structureel privilege en het heeft ook expliciet met seksualiteit en gender te maken.” In het Verenigd Koninkrijk heeft bureau Ipsos onderzoek gedaan naar het begrip. Het aantal mensen dat leest of hoort over woke zijn neemt daar toe: 65 procent van de bevraagden kende het begrip. Cultuursocioloog Weyns: “Doordat woke op vele manieren wordt gebruikt, heeft het verschillende ladingen. Dat maakt de verwarring over de betekenis groter.” Felle voorstanders van de vrijheid van meningsuiting zien woke als het smoren van de academische vrijheid.

“Dat is het in zekere zin ook”, zegt Weyns, “maar voorstanders van woke vragen om op een respectvolle manier over minderheidsgroepen te praten. Waarom? Omdat bepaalde mensen die beleving voelen, zich onveilig voelen en gehoord en begrepen willen worden.” JA21-Tweede Kamerleden Joost Eerdmans en Nicki Pouw-Verweij stelden in september over “de bedreiging van het wokisme” aan onderwijsminister Dijkgraaf.

De Telegraaf had geschreven dat studenten van de Erasmus Universiteit “met een conservatiever wereldbeeld zich stilhouden omdat ze bang zijn voor boze, negatieve reacties”. Dijkgraaf reageerde per brief: “Ik zie in deze voorbeelden geen bedreiging van de academische vrijheid, de vrijheid van meningsuiting of de kwaliteit van het onderwijs.

De studenten zijn het niet eens met bepaalde uitingen en de universiteit weerhoudt hen er niet van om zich daarover uit te spreken binnen de universiteit.” Begin december bleek uit van verschillende hogeschool- en universiteitsbladen dat medewerkers in het hoger onderwijs die diversiteit proberen te bevorderen, geregeld te maken krijgen met (online) intimidatie.

Roelofs overkwam dit ook toen ze in 2020 aan het werk ging aan de UvA. Ze ontving binnen een paar maanden haatmail. “Ik werd woke-hoer genoemd”, zegt ze. Een verklaring voor de haatreactie wil de hoogleraar niet geven. “Langzamerhand is woke in het algemeen taalgebruik een negatief begrip geworden.

Het wordt als scheldwoord gebruikt. Ik schrik ook van de “, vervolgt Roelofs. De minister noemde woke een problematische beweging die de vrijheid van meningsuiting ondergeschikt maakt aan subjectieve emoties. “Het werkt paradoxaal, want het ‘anti-wokisme’ begaat zelf precies het soort uitsluiting waar het woke van beticht.

Het gaat kritisch analyseren van cultuur in het onderwijs juist tegen.” Woke wordt vaak verward met bepaalde extreme aspecten van een cancelcultuur, vindt Roelofs. Dat is het boycotten van personen die in de ogen van sommigen in de fout zijn gegaan. Als voorbeeld noemt ze het snel weghalen van vorige maand op de Universiteit Leiden, na een tweet van een medewerker die zich aan het doek ergerde.

• Op het schilderij uit 1976 staan zes oudere mannen uit het toenmalig bestuur van de universiteit afgebeeld.
• Hier werden vragen die gesteld moesten worden, niet gesteld,” zegt Roelofs.
• Vragen zoals: “Hoe werkt een schilderij? Hoe verhoudt dat zich tot de functie van die specifieke kamer?” Het schilderij is inmiddels tijdelijk teruggehangen.

“De geëscaleerde cancelcultuur zou bekritiseerd moeten worden en woke moet daar los van gezien worden,” zegt de hoogleraar. “Ik geloof in de kracht van het publieke debat, een kritische analyse van cultuur en subtiel nadenken daarover en de nuances zien.

Wat betekent woke denken?

08-05-2023 • leestijd 3 minuten Je hoort de term woke steeds vaker, maar wat betekent het nou eigenlijk? En waar komt het vandaan? ‘Je mag tegenwoordig ook helemaal niks meer zeggen, hè?’, je kent de uitspraak vast. Maar dat is ‘gelul’, weet Anne van Baksteen, ‘Je mag nog steeds van alles zeggen, maar volgens mij zijn we gewoon een beetje kwijt wat we eigenlijk met woke bedoelen.’ Wat is woke volgens de mensen op straat? En zijn ze het zelf?

‘Ja. Ik ben altijd bezig met dingen die belangrijk zijn voor de natuur. Dat je je bewust bent van alles wat er om je heen gaat. Tenminste, dat is het voor mij.’‘Nee. De hele community wil dat je niet in hokjes wordt geplaatst, maar juist met dit soort dingen word je wel in hokjes geplaatst. Ik denk: wees gewoon lekker jezelf en ga er geen ruzie en gezeik over maken. Iedereen doet zijn eigen dingen. Laten we het daar ook gewoon lekker bij houden.’Ja. Ik ben wakker in die zin dat ik zie hoe slecht het met de wereld gaat. En ik wil er graag aan bijdragen om dat te verbeteren. Het betekent dat je zorgt voor de wereld en voor elkaar.’‘Nee. Dat is de LGBTQ aanhaal en zo, toch? Daar sta ik dus niet echt achter, dat dat zo overdreven in het nieuws komt.’‘Wakker. In de zin van dat je nadenkt en je bewust bent van hetgeen er om je heen gebeurt.’

Wat zeggen de experts? Het gaat over weerbaar zijn tegen vormen van onderdrukking en je inzetten voor gelijkheid, volgens Monique Roelofs, hoogleraar filosofie van kunst en cultuur. ‘Een gelijke samenleving voor iedereen’, vult Nilab Ahmadi, BIJ1-gemeenteraadslid in Amsterdam, aan.

• Waarin iedereen dezelfde rechten en mogelijkheden krijgt.
• Tegenover de beweging die bang is dat dat ten koste van hen gaat.’ Het gaat ook over het opdoen van kennis, volgens Martine Heijthuyzen, medeoprichter van Wonda Collective.
• Die kennis wordt ‘gebruikt om andere mensen belerend aan te spreken op hun gedrag’.

Hoe wordt de term woke misbruikt? ‘Je ziet vanuit de rechtse hoek dat die term op een manier gebruikt wordt om een groep weg te zetten’, aldus Aynouk Tan, programmamaker in de culturele sector. ‘De rechtse campagne is effectief in het scheppen van een angstcultuur’, schrijf Joop,

Burgers wordt ‘wijsgemaakt dat de vrijheid van meningsuiting bedreigd wordt door progressieve krachten’. Een voorbeeld hiervan? VVD-minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz die waarschuwde voor ‘het gevaar van woke’ als bedreiging van de rechtstaat. Wie is woke? ‘Ik geloof dat niemand wokegenoeg is om geen slaap uit de ogen te hoeven wissen.

Dus nee: niemand is woke. Er zijn altijd zoveel thema’s en kwesties waar je niet wakker genoeg in bent’, volgens Mounir Samuel, schrijver van het boek Je mag ook niets meer zeggen,‘Ik ben me wel bewust’, aldus Heijthuyzen. Maar woke zou ze zichzelf niet noemen ‘omdat heel veel mensen vergeten zijn waar dat vandaan komt’.

• Waar komt de term woke vandaan? Die komt uit de strijd van zwarte mensen in Amerika, ten tijde van segregatie, legt Sarita Bajnath, privilege- en intersectionaliteitstrainer, uit.
• En specifieker nog: ‘Uit een Amerikaans protestlied uit de jaren 30 van Lead Belly’, volgens Joop,
• Negen zwarte tieners werden aangeklaagd en ter dood veroordeeld voor de verkrachting van twee witte vrouwen.

Later bleek dat er van verkrachting geen sprake was geweest.’ De term stay woke wordt in het lied Scottsboro Boys van Lead Belly gebruikt ‘om de luisteraar aan te sporen zich bewust te blijven van racisme in de samenleving en later werd de term uitgebreid naar bewustzijn op het gebied van ook andere vormen van ongelijkheid’.

Wat is de cancel en woke cultuur?

Monddood of klaarwakker? – ‘ Cancel Culture ‘ – ‘annuleercultuur’ of ‘afrekencultuur’ – is samen met ‘ woke ‘ erg in de mode. Ontstaan op Amerikaanse universitaire campussen is de ‘mode’ overal komen aanwaaien en draagt ze bij tot wat de ‘polarisering’ in de samenleving wordt genoemd.

1. Beide verwijzen ze naar vormen van ‘ ostracisme ‘, iemand sociaal negeren of doodzwijgen.
2. Het fenomeen van inclusie en van exclusie hoort bij groepsvorming.
3. In de cancel culture betekent ostracisme publiekelijk iemand uit sociale of professionele kringen verdrijven.
4. Dit kan online, op sociale media of persoonlijk zijn.

Degenen die onderworpen zijn aan dit ostracisme worden dus ‘geannuleerd’. Buitengesloten zijn, en er niet meer bij horen, wordt ondragelijk als de daders via sociale media stereotypische verdachtmakingen uiten. Iemand monddood maken omdat hij een foute afkomst, verklikker, racist, pedofiel, vrouwenhater, marxist of salafist zou zijn.

De letterlijke betekenis van woke is de verleden tijd van ‘to wake up’. Hiermee wordt aangegeven dat de persoon ‘wakker is’, alert voor maatschappelijke misstanden, ongelijkheid, racisme, discriminatie of polarisatie. Aanhangers van de woke-beweging vragen aandacht voor sociaal onrecht en proberen het te stoppen.

Woke zijn, of wokeness, is vooral te zien onder jongeren. Woke dankt zijn populariteit mede aan het veelvuldige gebruik van de term door de Black Lives Matter -beweging, die in het voorjaar van 2020 aan kracht won na de dood van George Floyd, de zwarte die overleed nadat een blanke politieagent minutenlang op zijn nek knielde bij een arrestatie in Minneapolis.

De videobeelden van de gewelddadige arrestatie zorgden voor veel ophef. Dat begon in de straten van Minneapolis, de stad waar de moord op Floyd plaatsvond, maar verplaatste zich al snel over de hele wereld. Ook in verscheidene Nederlandse en Belgische steden gingen mensen de straat op. Met spandoeken waarop ‘Black Lives Matter (BLM)’ en ‘I can’t breathe’ (‘ik kan niet ademen’) voerden ze actie tegen politiegeweld gemunt op zwarte Amerikanen.

De BLM-betogingen zetten racisme en politiegeweld hoog op de politieke en sociale agenda. Ook het debat over structureel racisme en ons koloniale verleden kwam opnieuw in een stroomversnelling. Inmiddels wordt de term ook regelmatig gebruikt met betrekking tot klimaatverandering, discriminatie van de LGTBQ-gemeenschap, immigranten en andere minderheden in de samenleving.

• De bredere en meer indirecte doelen van deze strategie zijn: collectieve uitingen van morele verontwaardiging delen, de publieke opinie mobiliseren en acties eisen van besluitvormers.
• Enkele van de bekendste gevallen zijn campagnes die hebben getracht om officiële hoorzittingen, gerechtelijke vervolgingen, of hervormingen van de regelgeving om straffen voor seksueel wangedrag op het werk te herzien, seksuele intimidatie in het leger, seksueel misbruik in de katholieke kerk e.d.

De strategie is gevolgd door mensen van alle ideologische overtuigingen. Bijvoorbeeld rechtse digitale activisten en mediacommentatoren hebben samenzweringstheorieën aangewakkerd die het morele gedrag van liberale iconen, zoals Hillary Clinton, Barack Obama, George Soros of Bill Gates, veroordelen, evenals het mobiliseren van steun voor Amerikaanse wetgevers die het onderwijzen van de zgn.

Wat is een woke gesprek?

Aanhangers van de woke-beweging vragen aandacht voor maatschappelijke misstanden aan en proberen ze te stoppen. Woke zijn, of wokeness, is vooral te zien onder jongeren van gen Z. Woke dankt zijn populariteit mede aan het veelvuldige gebruik van de term door de Black Lives Matter-beweging.

Wat betekent n woord woke?

Overige woordfamilieleden –

Woke betekent wakker. Dat je je eigenlijk heel erg bewust bent van wat er allemaal speelt in de maatschappij,’ legde curator Stéphanie Afrifa uit. Om eraan toe te voegen dat ze wokeness vooral onder de jonge generatie ziet toenemen. https://www.youngworks.nl/wat-is-woke/, 18 september 2019

een woke dichter een woke gast een woke persoon woke goudeneeuwers

Het pronkstuk van Apple TV+ toont Emily Dickinson als een woke, twerkende en hallucinerende dichter. https://focus.knack.be/entertainment/tv-radio/emily-dickinson-die-vloekt-twerkt-en-opium-neemt-nu-te-zien-op-appletv/article-normal-1533073.html, 18 november 2019 ‘Wat een woke gast’, zegt jongste zoon als we ‘s avonds even naar een praatprogramma op tv kijken.

• Een van de voordelen van een tiener in huis is dat je als volwassene soms verrast wordt door woorden die je in conversaties met leeftijdsgenoten niet hoort.
• Https://www.trouw.nl/nieuws/woke-gasten-verrijken-onze-taal~be1d0108/, 26 augustus 2017 Ook als je maar in één gediscrimineerde categorie thuishoort, ontsnap je aan veel.

Maar je kan een woke persoon worden, met ‘woke’ als de verleden tijd van ‘wake up’. Anousha Nzume verklaart: ‘Woke komt uit de VS en is een korte omschrijving van knowing what’s going on. Het snappen’. Je bewust zijn van het maatschappelijke systeem waarin we leven en hoe discriminatie en sociale onrechtvaardigheid werkt.

Waar is woke ontstaan?

Wokisme – Leufkens is al langer gefascineerd door het woord woke, dat is ontstaan bij Afro-Amerikaanse activisten in de Verenigde Staten. “Wat mij boeit is hoe snel de betekenis van woke zich ontwikkelt en hoe het steeds door verschillende groepen wordt overgenomen.” Oorspronkelijk verwijst het woord naar een bewustzijn van ongelijkheden.

Waarom brengt alles wat woke is zo n felle reacties teweeg?

Een column van JOE-presentator Anke Buckinx waarin ze woke mensen met zeurpieten gelijkstelt, doet stof opwaaien. Tegenstanders van die bewering menen dat woke zijn ons bewust maakt van de wereld rondom, voorstanders roepen op meer te relativeren.

Wie wat woke samenvatting?

Samenvatting – ‘Woke’ betekent zoveel als een verscherpt gevoel voor onrechtvaardigheid. Na Black Lives Matter, #MeToo, de klimaatzaak, het zwartepietendebat, de dekolonisatie van de witte westerse mentaliteit en de kritiek op heteronormativiteit vanuit de lgbtqia+-gemeenschap kun je er niet naast kijken.

1. Films, boeken, auteurs, artiesten en zangers worden gecanceld of voorzien van een waarschuwing.
2. Literaire canons gaan op de schop, de geschiedenis wordt herschreven en de taal gezuiverd.
3. Universiteiten, gezaghebbende media en bedrijven zijn als de dood voor een misstap.
4. Wie wat woke? geeft duiding en analyse bij hoe we vandaag naar (on)rechtvaardigheid kijken.

Waar komt de wokecultuur eigenlijk vandaan? Wat is de waarde van deze beweging? Zuivert zij de geesten of gooit ze al cancelend en klagend het kind met het badwater weg? De meningen over woke lopen sterk uiteen. Niet verwonderlijk, want de wokebeweging zit vol paradoxen.

Zij bekritiseert hokjesdenken, maar loopt achter vlaggen. Zij relativeert de waarheid, maar slaat een dogmatische toon aan. Zij voert complexe termen in, maar uit zich het liefst in simpele slogans en hashtags. Ze houdt van diversiteit, maar verkettert afwijkende meningen. Walter Weyns doceert sociologie en cultuurkritiek aan de Universiteit Antwerpen.

Hij is zeer vertrouwd met de kritische en postmoderne stromingen binnen de sociale wetenschappen. Hij publiceerde onder andere Marx begrijpen (2018), Van mensen en dingen (2017), Klassieke sociologen en hun erfenis (2013), Het geval Canetti (2008), Het tijdperk van de maatschappij (2004) en De sociologie van Jürgen Habermas (1990).

Wat is woke wikikids?

Woke (spreek uit as wook ) is een Engels woord, dat betekent “alert op en bewust van maatschappelijke ongelijkheid”. Iemand is woke als hij of zij zich bewust is van het feit dat bepaalde groepen in de samenleving anders behandeld worden, zoals racisme, discriminatie en seksisme,

Wat is een woord woke?

Wat is de betekenis van woke? 2022-12-08 2023-09-19 Woke betekent dat iemand zich bewust is van maatschappelijke problemen en onrechtvaardigheid en actief bezig is om hiertegen op te treden. Het is afgeleid van het Engelse werkwoord “to wake”, wat betekent dat iemand wakker wordt of opmerkzaam is. Iemand die woke is, is dus iemand die zich bewust is van de wereld om hem heen en die probeer.2022-04-11 2023-09-19 (bijvoeglijk naamwoord) geëngageerd, betrokken; goed bij de tijd – Het neo-liberalisme heeft geen toekomst meer. Dat merk je aan onze jeugd die ge?gageerd is. – Je kunt van jongeren zeggen, wat je wilt, maar ze zijn verdomd goed bij de tijd! waakz, deugs; wel bij – Waakze studenten geschiedenis eisen dat ‘horige’. Direct toegang tot alle 7 resultaten over woke? 2021-08-27 2023-09-19 (2008) (< Afro-Am.-Eng. to wake, wakker worden of maken) (straattaal) alert (voor bijv. racisme of maatschappelijke ongelijkheid), modebewust, trendgevoelig; geëngageerd. De term wordt ook vaak neerbuigend gebruikt tegenover (linkse) mensen die zich teveel om sociale onrechtvaardigheden bekommeren. Populair geworden door het nummer "Master.2023-05-09 2023-09-19 Woke betekent gespitst zijn op sociaal-culturele gevoelige kwesties en daarover publiekelijk willen getuigen opdat hervormingen plaatsvinden. Woke is het wakende oog in de cultuurstrijd over bijvoorbeeld seksisme, homofobie, discriminatie vanwege huidskleur en dierenmishandeling. Woke-activisten tonen solidariteit met de emancipatiestrijd van iden.2020-10-29 2023-09-19 Woke staat voor wakker zijn voor de maatschappij, weten wat er allemaal speelt.2020-10-29 2023-09-19 alert op maatschappelijke misstanden. alert op mogelijke maatschappelijke misstanden, zoals racisme en discriminatie, en proberend die te vermijden; maatschappelijk bewust; maatschappijkritisch. Het Engelse bijbehorende zelfstandige naamwoord wokeness wordt soms ook gehoord in het Nederlands. Voorbeelden: 'Woke betekent w.2022-04-21 2023-09-19 : Wat is de betekenis van woke?

Wie wat woke samenvatting?

Samenvatting – ‘Woke’ betekent zoveel als een verscherpt gevoel voor onrechtvaardigheid. Na Black Lives Matter, #MeToo, de klimaatzaak, het zwartepietendebat, de dekolonisatie van de witte westerse mentaliteit en de kritiek op heteronormativiteit vanuit de lgbtqia+-gemeenschap kun je er niet naast kijken.

Films, boeken, auteurs, artiesten en zangers worden gecanceld of voorzien van een waarschuwing. Literaire canons gaan op de schop, de geschiedenis wordt herschreven en de taal gezuiverd. Universiteiten, gezaghebbende media en bedrijven zijn als de dood voor een misstap. Wie wat woke? geeft duiding en analyse bij hoe we vandaag naar (on)rechtvaardigheid kijken.

Waar komt de wokecultuur eigenlijk vandaan? Wat is de waarde van deze beweging? Zuivert zij de geesten of gooit ze al cancelend en klagend het kind met het badwater weg? De meningen over woke lopen sterk uiteen. Niet verwonderlijk, want de wokebeweging zit vol paradoxen.

Zij bekritiseert hokjesdenken, maar loopt achter vlaggen. Zij relativeert de waarheid, maar slaat een dogmatische toon aan. Zij voert complexe termen in, maar uit zich het liefst in simpele slogans en hashtags. Ze houdt van diversiteit, maar verkettert afwijkende meningen. Walter Weyns doceert sociologie en cultuurkritiek aan de Universiteit Antwerpen.

Hij is zeer vertrouwd met de kritische en postmoderne stromingen binnen de sociale wetenschappen. Hij publiceerde onder andere Marx begrijpen (2018), Van mensen en dingen (2017), Klassieke sociologen en hun erfenis (2013), Het geval Canetti (2008), Het tijdperk van de maatschappij (2004) en De sociologie van Jürgen Habermas (1990).

Valentina Sotomayor